Miejsce opodatkowania i oskładkowania przy oddelegowaniu pracownika do pracy za granicę

Wyjazdy służbowe za granicę są coraz częstszą praktyką, jednak związane z nimi zagadnienia podatkowe, a także te dotyczące ubezpieczeń społecznych wciąż pozostają kwestią bardzo problematyczną. Aby więc uniknąć ewentualnych kłopotów natury administracyjnej, należy przed planowanym wyjazdem koniecznie zapoznać się z polskimi i międzynarodowymi wytycznymi prawnymi.

Warto sięgnąć zwłaszcza po takie dokumenty jak m.in.:

ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (tzw. ustawa o PIT);
ustawa o delegowaniu pracowników;
międzynarodowe umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania;
międzynarodowe umowy o zabezpieczeniu społecznym;
rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Czym różni się podróż służbowa od oddelegowania?

Trzeba także podkreślić, że terminy „podróż służbowa” i „oddelegowanie” – mimo że w języku potocznym często używane są zamiennie – w świetle prawa znacznie się różnią. Podróż służbowa to wyjazd o charakterze incydentu, związany z koniecznością wykonania określonego zadania. Pracownikowi przysługują wówczas diety oraz zwrot kosztów transportu i noclegów. Oddelegowanie natomiast oznacza realizację obowiązków poza stałą siedzibą firmy, zwykle przez okres dłuższy niż 3 miesiące, co łączy się z koniecznością modyfikacji umowy o pracę. W przypadku oddelegowania najlepiej zatrudnić profesjonalne biuro rachunkowe, które pozostaje na bieżąco z aktualnymi zmianami w prawie i zagwarantuje odpowiednie dopełnienie wszystkich obowiązków podatkowych wobec organów administracji państwowej.

Miejsce opodatkowania pracownika oddelegowanego

Wynagrodzenie uzyskane podczas oddelegowania za granicę podlega obowiązkowi podatkowemu w Polsce, jeśli z danym krajem łączy nas umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania. Dodatkowo należy spełnić kilka warunków, z których najważniejsze to:

pracownik nie może przebywać za granicą (w celach zawodowych) dłużej niż wynika to z umowy między państwami (zwykle 183 dni w ciągu 12 miesięcy);
pracownik otrzymuje wypłatę od pracodawcy nieposiadającego siedziby w kraju oddelegowania;
wynagrodzenie nie może być wypłacane przez zagraniczny oddział firmy.

W przypadku, gdy chociaż jedna z przesłanek zostanie pominięta, rozliczanie PIT z pracy za granicą wciąż musi prezentować wszystkie przychody uzyskane podczas ostatniego roku, ale część wynagrodzenia będzie opodatkowana w kraju oddelegowania.

Ubezpieczenie społeczne a oddelegowanie

Miejsce oskładkowania zazwyczaj należy wyznaczyć analogicznie do miejsca opodatkowania, co regulują m.in. międzynarodowe umowy o zabezpieczeniu społecznym. Aby wciąż odprowadzać za oddelegowanego za granicę pracownika składki do polskich instytucji, należy spełnić szereg wytycznych, w tym np.:

pracownika i pracodawcę przez cały czas oddelegowania musi łączyć umowa o pracę;
oddelegowanie nie powinno trwać dłużej niż 2 lata;
osoba wyjeżdżająca za granicę nie może zastąpić pracownika, który właśnie zakończył swoją delegację.