Podatek CIT stanowi nieodłączny element polskiej rzeczywistości podatkowej. Jakie podmioty życia gospodarczego zostały nim objęte? Jak kształtują się stawki podatku CIT i kto jest z niego zwolniony? W poniższym artykule odpowiemy na te pytania. Wskażemy także, jak wygląda rozliczenie roczne podatku CIT oraz jakie dokumenty należy przedstawić do Urzędu Skarbowego.
Czym jest podatek CIT?
Skrót CIT pochodzi z języka angielskiego i oznacza Corporate Income Tax. Polskie przepisy podatkowe określają go jako podatek dochodowy od osób prawnych. Regulowany jest ustawą o CIT z 1992 roku, określającą ramy opodatkowania podatkiem dochodowym dochodów osób prawnych i spółek kapitałowych. Podatek od dochodów CIT generuje ogromne wpływy do budżetu państwa, zatem stanowi przedmiot wielu dyskusji ekonomistów i ciągłych nowelizacji ustawy. Największymi płatnikami CIT stają się instytucje finansowe, a także niektóre spółki Skarbu Państwa. Podatek CIT nie pozostaje obojętny na kwestie rezydencji podatkowej. Zobowiązanie do zapłaty podatku CIT dla zagranicznych przedsiębiorstw następuje tylko dla tych dochodów, które zostały uzyskane na terytorium Polski. Jednak międzynarodowe firmy z siedzibą w Polsce nie otrzymują żadnej taryfy ulgowej. Wobec nich stosuje się tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy od całości dochodów.
Kto płaci podatek dochodowy od osób prawnych CIT?
Ustawa o podatku dochodowym wymienia 4 kategorie podmiotów, wobec których obowiązuje podatek dochodowy od osób prawnych. Są nimi osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, spółki bez osobowości prawnej posiadające siedzibę lub zarząd w innym państwie, a także spółki prawa handlowego posiadające osobowość prawną.
Samo wyszczególnienie podmiotów objętych podatkiem CIT nie daje pełnej obrazu sytuacji podatkowej, gdyż ustawa przewiduje szereg wyłączeń. Jeżeli przychody pochodzą z gospodarki leśnej, działalności rolniczej, lub działalności żeglugowej, podatek dochodowy od osób prawnych nie obowiązuje. Ustawa o CIT stosuje również kategorię wyłączeń podmiotowych. Podatek CIT nie ma zastosowania m.in. dla Skarbu Państwa, Narodowego Banku Polskiego, jednostek budżetowych, ZUS czy jednostek samorządu terytorialnego.
Aktualne stawki podatku CIT dla przedsiębiorstw
Stawki podatku CIT przyjmują dwa progi procentowe. Tzw. preferencyjny podatek CIT o wartości 9% podstawy opodatkowania przyniosła nowelizacja ustawy z 2019 roku. Niższa stawka CIT dotyczy nowych podatników, rozumianych jako osoby prawne w pierwszym roku podatkowym. Stawką preferencyjną zostały objęte także przedsiębiorstwa określane jako mali podatnicy, dla których dochody w rozliczeniu rocznym nie przekraczają kwoty 2 milionów euro. Stawka ta obowiązuje od 1 stycznia 2021 roku (wcześniej progiem była wartość 1.2 miliona euro). Osiąganie wyższych dochodów skutkuje wkroczeniem w drugi próg podatku CIT- 19% podstawy opodatkowania. Nieco inne stawki CIT występują z tytułu przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników niemających siedziby lub zarządu na terytorium Polski. Określa je artykuł 21 ustawy.
Podatek od dochodów w wysokości 19% dotyczy wszystkich innych podmiotów z osobowością prawną. Stawką 19% objęte są również dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium RP.
Rozliczenie roczne podatku CIT
Każdy podatnik CIT został zobowiązany do przedłożenia rocznego zeznania podatkowego na druku CIT-8. Zeznanie należy dostarczyć do końca trzeciego miesiąca następnego roku podatkowego. Widnieje na nim wysokość dochodu lub straty osiągniętych w roku poprzednim. Rozliczenie roczne na podstawie CIT-8 pozwala określić wysokość należnego podatku. Należy pamiętać, że każdy podatnik CIT musi w trybie miesięcznym lub kwartalnym opłacać zaliczki na podatek dochodowy od osób prawnych. Zatem w ostatecznym rozliczeniu rocznym ustala się jedynie wysokość różnicy między dokonanymi wpłatami a szczegółową kalkulacją wysokości zobowiązania. Rokiem podatkowym staje się najczęściej rok kalendarzowy. Prawo dopuszcza jednak możliwość dla podatnika do ustalenia w statucie spółki innych ram kalendarza podatkowego. Wówczas za rok podatkowy przyjmuje się okres 12 miesięcy kalendarzowych od określonej daty.
Oprócz formularza CIT-8, przedsiębiorca musi przedłożyć także sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie o realizacji uprzedniego porozumienia cenowego (formularz APA-C). Niektóre przedsiębiorstwa wyszczególnione w ustawie muszą także przedstawić informację o cenach transferowych na formularzach TPR-C i TPR-P.
Czym jest estoński podatek CIT?
CIT estoński obowiązuje w Polsce od 1 stycznia 2021 roku jako ryczałt od dochodów spółek kapitałowych. Estoński CIT umożliwia przesunięcie momentu zaistnienia zobowiązania podatkowego. W normalnym trybie przedsiębiorca płaci regularne zaliczki do Urzędu Skarbowego, a następnie dokonuje rocznego rozliczenia. Spółki, które przejdą na estoński CIT, nie płacą podatku tak długo, jak długo zatrzymują zyski w spółce z przeznaczeniem na inwestycje. Obowiązek zapłaty CIT następuje dopiero wówczas, gdy przedsiębiorca decyduje się na wypłatę zysku akcjonariuszom w formie dywidendy. CIT estoński został ograniczony wyłącznie do spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółek akcyjnych. Obowiązuje także limit przychodów w wysokości 100 milionów złotych rocznie.
