Jako jedną z najprostszych form opodatkowania działalności gospodarczej polskie prawo przewiduje tzw. ryczałt ewidencjonowany, określany także jako podatek ryczałtowy. Co to jest ryczałt w gospodarce rynkowej? Kto może wybrać taką formę opodatkowania? Jak obliczana jest stawka ryczałtu? Z pewnością każdy aspirujący przedsiębiorca poszukuje informacji o wyborze właściwej metody rozliczania podatków. Zapraszamy do lektury artykułu, w którym odpowiemy na wszystkie postawione powyżej pytania.
Co to jest ryczałt przy prowadzeniu działalności gospodarczej?
Podatek ryczałtowy pojawia się w przepisach podatkowych jako jedna z czterech głównych form opodatkowania przedsiębiorstw. W odróżnieniu od KPiR oraz podatku liniowego, nie umożliwia odliczania kosztów uzyskania przychodu. Wybór tej formy opodatkowania należy wskazać podczas zakładania firmy na wniosku CEIDG-1. Można również dokonać zmiany sposobu rozliczania podatku w trakcie prowadzenia działalności, jednak nie częściej niż raz w roku. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych stanowi przystępną formę kalkulacji podatkowej. Należności wobec Fiskusa oblicza się według ustalonej stawki procentowej, o której powiemy więcej w dalszej części artykułu. Podatek ryczałtowy oscyluje w granicach 2-17% osiągniętego przychodu. Pomimo braku możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodu, ryczałt ewidencjonowany wydaje się atrakcyjną propozycją dla pewnych grup zawodowych objętych najniższymi progami podatkowymi, umożliwiając im osiągnięcie korzystniejszego bilansu finansowego.
Rozliczenia ryczałtu dokonuje się na druku PIT-28, który należy złożyć do dnia 1 marca bieżącego roku.
Wiedząc już, co to jest ryczałt w polskim środowisku podatkowym, przejdźmy teraz do dalszego etapu opisu tej formy opodatkowania. Powiemy w nim, kto może stosować ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, a także kto na tym najbardziej skorzysta.
Kto może wybrać ryczałt ewidencjonowany jako formę rozliczenia?
Ryczałt ewidencjonowany został przeznaczony dla wybranych grup przedsiębiorców, w zależności od profilu prowadzonej działalności. Rozliczenia jako podatek ryczałtowy nie mogą wybrać osoby prowadzące apteki, dokonujące handlu częściami samochodowymi, wytwarzające produkty objęte podatkiem akcyzowym czy działające w obszarze kupna i sprzedaży wartości dewizowych. Podstawę prawną dla powyższych postanowień znajdziemy w ustawie z 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym. Ta sama ustawa wskazuje listę podmiotów uprawnionych do formy rozliczenia, jaką jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Stawka ryczałtu może być zastosowana wobec przedsiębiorców prowadzących działalność pozarolniczą, osób osiągających przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu i dzierżawy, a także osób duchownych. W ramach pierwszej wymienionej kategorii wyróżniono wiele stawek na ryczałt ewidencjonowany, które determinują poziom jego przydatności dla optymalizacji podatkowej.
Jak obliczać stawkę ryczałtu?
Katalog dostępnych stawek na ryczałt ewidencjonowany obejmuje następujący przedział wartości: 17%, 15%, 12,5%, 10%, 8,5%, 5,5%, 3%, 2%. Najwyższa- 17-procentowa stawka ryczałtu dotyczy m.in. lekarzy, tłumaczy, nauczycieli prowadzących działalność na udzielanie korepetycji, pielęgniarki i położne, a także techników dentystycznych. Wysoka stawka ryczałtu niweluje praktyczne korzyści dla większości przedsiębiorców, którzy nie przekraczają rocznego przychodu w wysokości 2 milionów Euro. Podatek liniowy prezentuje się tutaj w dużo lepszym świetle, dając możliwość odliczenia kosztów uzyskania przychodu.
Jednak najniższe stawki ryczałtu diametralnie zmieniają ocenę tej formy opodatkowania dla niektórych grup zawodowych. Przykładowo, 3-procentowa stawka ryczałtu obejmuje działalność gastronomiczną (wyłączając przychody ze sprzedaży napojów alkoholowych powyżej 1.5% zawartości alkoholu), działalność rybołówstwa morskiego, czy działalność usługową w zakresie handlu. Pełny katalog zawodów objętych poszczególnymi stawkami ryczałtu znajdziemy w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Wybór podatku ryczałtowego ma duży potencjał dla generowania oszczędności w aspekcie podatkowym, dlatego warto się zastanowić nad wyborem tej formy opodatkowania działalności gospodarczej.